Những cảm nghĩ về cây tần bì ....

Cây Tần bì là loài cây tôi luôn ám ảnh trong đầu với những giai điệu bài hát “Tôi hỏi cây tần bì” mà tôi đã biết từ hồi còn sinh viên. Đứng trước hàng cây tần bì lâu năm , xòe những tán lá rộng, kiêu hãnh khoe sức mạnh và bản lĩnh của một loài cây thân gỗ lớn, và độ cao có khi tới hơn 40m, chẳng thua gì các cây phong, lippa, sồi...chúng tôi chỉ biết ngắm, và nép mình vào một trong những thân cây, rồi thử vào vai chàng thanh niên si tình nọ đi tìm người mình yêu...

Trong vòm lá xum xuê của loài cây đã mang dấu ấn buồn, nhưng vô cùng đẹp về tình yêu, đã trở thành biểu tượng về sự ngang trái, trớ trêu của tình yêu nam nữ, tôi lại nghĩ đến tác giả bài thơ “Tôi hỏi cây tần bì” Vladimir Kirshon (1902 – 1938) với một cuộc đời bất hạnh, chết trong tủi nhục vì bị xử bắn năm 1938, cho dù 1955 ông đã được phục hồi danh dự... 

Bài thơ “Tôi hỏi cây tần bì” đã trả lại tác giả của nó danh dự và sự trong sạch, và hơn cả là lòng mến mộ cùng lòng cảm thông với tác giả tài năng vắn số này. Năm 1975 bài thơ “ Tôi hỏi cây tần bì” được nhạc sĩ Michael Tariverdiev phổ nhạc thành bài hát và được đạo diễn diễn Eldar Ryazanov đưa vào bộ phim “ Số phận trớ trêu” thì bài thơ này trở nên bất tử.

Dường như những tán lá của cây biết nói mà sao chúng tôi cảm nhận tiếng thì thầm tâm sự của cây, diu êm, thân thiện vô cùng, hoàn toàn không hề có một chút gì buồn bã bi thương , làm tôi bất giác xóa tan mọi ám ảnh về sự trắc trở buồn đau trong tình yêu vốn đã ăn sâu vào tâm hồn tôi từ hàng chục năm về trước...

Tần bì thân yêu ơi, sao cây đáng yêu và thân thiện với khách phương xa chúng tôi đến thế, hẹn ngày trở lại với cây nhé, và chắc chắn chả ai trong chúng tôi muốn đi “hỏi cây tần bì” về những chuyện làm cây trăn trở , bối rối, đau buồn, mà sẽ là những nụ cười tươi thấm đẫm niềm vui, tình người, tình nhân loại...

Стихи: Владимир Киршон
Музыка: Микаэл Таривердиев
Я спроси́л у я́сеня: «Где моя любимая?»
Я́сень не отве́тил мне, кача́я голово́й.
Я спроси́л у то́поля: «Где моя любимая?»
То́поль заброса́л меня осе́ннею листво́й.
Я спроси́л у о́сени: «Где моя любимая?»
О́сень мне отве́тила проливны́м дождём.
У дождя ́ я спра́шивал: «Где моя любимая?»
Долго до́ждик слёзы лил за моим окно́м.
Я спроси́л у ме́сяца: «Где моя любимая?»
Месяц скрылся в о́блаке, не отве́тил мне.
Я спроси́л у о́блака: «Где моя любимая?»
О́блако расста́яло в небе́сной тишине.
«Друг ты мой еди́нственный, где моя любимая.
Ты скажи
́ где скрылася. Знаешь, где она?»
Друг отве́тил пре́данно, друг отве́тил и́скренне:
«Была тебе любимая, была тебе любимая,
была тебе любимая, а стала мне жена».

Я спросил у ясеня 
Я спросил у тополя 
Я спросил у осени...

Tôi hỏi cây tần bì
Lời thơ: Vladimir Kirshon
Nhạc: Michael Tariverdiev
( Diệu Trinh chuyển ngữ)
Tôi hỏi cây tần bì, "người yêu tôi ở đâu"
Cây lắc đầu không buồn lên tiếng
Tôi hỏi cây phong, "người yêu của tôi đâu"
Cây  xối xả trút lá thu vàng úa

Tôi hỏi mùa thu , "người yêu của tôi đâu"
Thu trả lời bằng cơn mưa không ngớt
Tôi hỏi mưa , người yêu của tôi đâu
Mưa tí tách lệ sầu bên khung cửa sổ

Tôi hỏi vầng trăng non, "người tôi yêu ở đâu"
Trăng ẩn mình trong bóng mây  lặng lẽ
Tôi hỏi mây, người tôi yêu ở đâu
Đám mây  tan giữa  trời cao xanh thẳm

Bạn thân của tôi ơi, "người tôi yêu ở đâu"
Nói tôi nghe, nàng đang ở nơi đâu
Người bạn thân thiết,
Bạn trung thành trả lời
"Người yêu bạn ngày ấy,
Giờ đã thành vợ tôi"

Gặp tần bì tôi hỏi
Gặp cây  phong tôi hỏi

Tôi hỏi cả mùa thu....